Michał Witos - Analiza czynników wpływających na charakterystykę roboczą
gazomierza turbinowego, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa,1998.
"W pracy postawiono tezę, iż można opracować model teoretyczny gazomierza turbinowego, który będzie uwzględniał szczegóły budowy wewnętrznej gazomierza turbinowego. Model ten musi wyjaśniać kształt charakterystyki niskociśnieniowej oraz tłumaczyć zmianę właściwości metrologicznych gazomierza turbinowego ze zmianą ciśnienia mierzonego gazu. W ramach pracy dokonano eksperymentalnej weryfikacji obliczeń charakterystyki teoretycznej. Zmierzono profile prędkości w kanale dolotowym do wirnika turbiny pomiarowej. Określono grubość i charakter warstwy przyściennej. W ramach pracy wprowadzono własne poprawki do procedury obliczeniowej charakterystyk teoretycznych gazomierza, dzięki czemu osiągnięto znaczną zgodność pomiędzy obliczeniami i eksperymentem. Wyliczono także charakterystyki teoretyczne przy wysokim ciśnieniu oraz przedstawiono i zastosowano praktycznie koncepcję współczynnika korekcji pola przekroju. Rozbudowano model gazomierza poprzez uwzględnienie w nim strat mechanicznych i przepływowych. Dokonano analizy strat występujących w gazomierzu turbinowym.W pracy zaproponowano procedurę uwzględniania indywidualnych cech poszczególnych egzemplarzy gazomierzy turbinowych, przydatną w przypadku komercyjnego stosowania prognozowania zachowania się ściśle określonego gazomierza, czym mogą być zainteresowani producenci gazomierzy lub ośrodki metrologiczne."
Adam Pancewicz - Symulacja nieizotermicznych nieustalonych przepływów
gazu w sieci gazowej wysokociśnieniowej, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2000.
"Zadaniem pracy było ustalenie w jakich wypadkach można wykorzystać model izotermiczny do symulacji przepływu w gazociągu, oraz jaki model nieizotermiczny należy stosować w przypadku konieczności uwzględnienia zmiennej temperatury gazu. Praca obejmuje pięć rozdziałów. W pierwszym uzyskano wygodny w aplikacji, zupełny układ równań zachowania opisujący przepływ gazu w długich rurociągach. Rozdział drugi obejmuje zagadnienia wymiany ciepła między gazem a otoczeniem, szczególnie możliwość zastosowania jednowymiarowego, osiowo-symetrycznego nieustalonego modelu wymiany ciepła. Rozdziały trzeci i czwarty obejmują analizę porównawczą wyników uzyskanych z zastosowaniem serii modeli o zróżnicowanej złożoności obliczeniowej i dokładności. W rozdziale piątym przeanalizowano wyniki, zestawiono błędy poszczególnych modeli pokazując ich walory i możliwości zastosowań modeli uproszczonych w zagadnieniach praktycznych."
Maciej Chaczykowski - Modelowanie pęknięcia gazociągu przy założeniu
nieizotermiczności przepływu gazu, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2001.
"Celem pracy był teoretyczny opis zjawisk towarzyszących pęknięciu gazociągu oraz numeryczne rozwiązanie zagadnienia. Istotą problemu było zbadanie, w jaki sposób pęknięcie gazociągu wpływa na zmiany parametrów przepływu w sieci gazowej. W pracy przeanalizowano cztery podstawowe problemy: sformułowanie modelu matematycznego nieustalonego przepływu gazu, analizę warunków brzegowych problemu pęknięcia gazociągu, wybór efektywnej metody numerycznej rozwiązania modelu, weryfikację wyników symulacji na zbiorze danych rzeczywistych. W rozdziałach drugim, trzecim i czwartym sformułowano matematyczny model przepływu gazu w gazociągu ulegającym awarii. Opisywanym zjawiskiem fizycznym był przepływ gazu w gazociągu oraz wypływ gazu do atmosfery w miejscu pęknięcia. Równaniami opisującymi przepływ były równania wyrażające prawo zachowania masy, pędu i energii oraz równanie stanu. Drugim etapem pracy było poszukiwanie efektywnego rozwiązania sformułowanego modelu matematycznego. Numeryczne rozwiązanie równań zachowania podano w rozdziale piątym. Rozdział szósty zawiera wyniki obliczeń symulacyjnych oraz częściową weryfikację wyników na zbiorze danych rzeczywistych."
Marcin Górecki - Zastosowanie algorytmów programowania dyskretnego do
optymalizacji średnic sieci gazociągów, Wydział Inżynierii Środowiska , Warszawa, 2004.
"Dla przedsiębiorstw użyteczności publicznej, jednym z podstawowych zadań związanych z prawidłowym funkcjonowaniem sieci dystrybucyjnych jest odpowiednie jej projektowanie, szczególnie w aspekcie odpowiedniego doboru średnic rurociągu. W pracy zdefiniowano model optymalizacji opisujący rzeczywisty problem optymalnego doboru średnic dla rozdzielczych sieci gazociągów. Z przeprowadzonej analizy postaci funkcji celu i ograniczeń stwierdzono, że jest to przykład nieliniowej, niewypukłej minimalizacji dyskretnej określanej jako MINLP (Mixed Integer Non Linear Programming). Dla tak określonego zadania optymalizacji, nie istnieje algorytm, który potrafiłby je rozwiązać w sposób bezpośredni i ogólny. Przedstawiono i poddano analizie szereg metod optymalizacji, zarówno ciągłych jak i całkowitoliczbowych, w odniesieniu do zdefiniowanego problemu optymalizacji. Zaproponowano metodę doboru średnic gazociągów przezwyciężającą wiele trudności napotykanych przez istniejące algorytmy. Metoda została zaprojektowana i przetestowana jako całkowicie dyskretna, pozwalająca na poruszania się wyłącznie w przestrzeni zdefiniowanej przez dostępne komercyjnie średnice rur. Z drugiej strony algorytm oparty jest na sformułowaniu czysto matematycznym, które nie wykorzystuje w swoim algorytmie żadnych metod heurystycznych, bazujących na doświadczeniu bądą intuicji. Proponowana metoda rozwiązuje problem optymalnego doboru średnic, dokonując dekompozycji oryginalnego sformułowania oraz redukcji zmiennych wchodzących w skład ograniczeń równościowych. W tym celu, w każdym kroku algorytmu rozwiązywany jest układ nieliniowych równań algebraicznych, wyznaczający wartość zmiennych przy danym kroku i pozwalający na sformułowanie problemu zredukowanego. Problem zredukowany rozwiązywany jest poprzez kolejne linearyzacje wokół bieżącego rozwiązania, umożliwiając stworzenie stosunkowo prostego modelu dyskretnego, który to z kolei rozwiązywany jest, za pomocą algorytmu programowania binarnego. W sformułowaniu problemu ważną rolę odgrywa zastosowana koncepcja "regionu zaufania", pozwalająca na pozostawanie w każdym kroku algorytmu w obszarze dopuszczalnym. Dzięki poruszaniu się w przestrzeni dyskretnej, liczba możliwych do podjęcia decyzji w każdym kroku, staje się stosunkowo niewielka i sprowadza się dla każdego odcinka do odpowiedzi na pytanie: czy należy średnicę zmniejszyć o jedną wartość katalogową, pozostać na istniejącym poziomie, czy też zwiększyć o jedną wartość. Wybór ten musi być dokonany w ten sposób aby rozpatrywany w danym kroku wartość funkcji celu była minimalna a jednocześnie spełnione były wszystkie ograniczenia. Przeprowadzona analiza rozwiązań pozwala stwierdzić, że proponowana metoda, dzięki podejściu czysto dyskretnemu, pozwala na osiągnięcie lepszych wyników niż przy pomocy istniejących metod doboru średnic."
Maciej Witek - Ryzyko eksploatacji sieci przesyłowej gazu, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2004.
"Celem rozprawy doktorskiej było przeprowadzenie badań w zakresie oceny poziomu ryzyka eksploatacji gazociągów przesyłowych przy wykorzystaniu wyników diagnostyki tłokami pomiarowymi. Tezą pracy jest udowodnienie ekonomicznej zasadności stosowania badań diagnostycznych gazociągów wysokiego ciśnienia przy pomocy tłoków pomiarowych. Zostały scharakteryzowane tłoki użytkowe i pomiarowe stosowane w eksploatacji sieci przesyłowej gazu ziemnego, przedstawiono analizę metod diagnostycznych gazociągów wysokiego ciśnienia. Część pomiarowa pracy zawiera badania tłokami kalibrującym i magnetycznym dwóch gazociągów wysokiego ciśnienia użytkowanych w warunkach polskich. Przeprowadzono analizę kosztów programu inspekcji gazociągów tłokami w relacji do kosztów eksploatacji oraz nowej inwestycji. Wyszczególniono długoterminowe korzyści dla operatora sieci przesyłowej gazu z prowadzenia badań diagnostycznych - obniżenie kosztów oraz przedłużenie okresu użytkowania gazociągów przy akceptowalnym poziomie ryzyka eksploatacji."
Ferdinand Evert Uilhoorn - Mathematical modelling and simulation of hydrates
in high-pressure gas pipelines, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2007.
"Cel niniejszej pracy jest dwojaki. Po pierwsze, sformułowanie matematycznego modelu opisującego warunki, w których hydraty są stabilne i pozwalającego uzasadnić czy hydraty będą się formować w warunkach przetwarzania w sieciach gazowych wysokiego ciśnienia. Po drugie, optymalizacja systemu sieci gazowych w związku z ochroną przed formowaniem się hydratów. W tym kontekście, modelowanie matematyczne oraz symulacja są wymagane w celu przeprowadzenia prognozy ilościowej.
Rozdział 1 rozpoczyna się krótką rozprawą na temat hydratów, poprzedzającą motywację, cele oraz pytania badawcze. W Rozdziale 2, omówione są statystyczne mechanizmy hydratów klatratowych włącznie z modyfikacjami oraz ograniczeniami. Model analityczny prezentowany w Rozdziale 3, umożliwia wyznaczenie warunków formowania. Model ten odnosi się do polskiej części Gazociągu Jamajskiego i został zweryfikowany na podstawie danych eksperymentalnych w celu zbadania potencjalnego ryzyka tworzenia się hydratów. Działanie sieci gazowych wysokiego ciśnienia w odniesieniu do kontroli hydratów omówione jest w Rozdziale 5. Wnioski oraz zalecenia do dalszych badań zaprezentowane są w Rozdziale 6.
Innowacyjnością niniejszej pracy jest stwierdzenie, że zapobieganie tworzeniu się hydratów jest połączone z optymalizacją sieci gazowych. Na powyższy temat nie prowadzono dotychczas badań. Ponadto, sformułowanie oraz praktyczne zastosowanie modelu matematycznego prognozuje warunki tworzenia się hydratów dla systemów zawierających wodę, parę wodną rozpuszczoną w gazie, metanol i mieszanki gazowe zawierające substancje hydratotwórcze i nie-hydratotwórcze. Większość modeli prezentowanych w literaturze jest ograniczonych do mieszanek z jednym, dwoma lub trzema składnikami oraz do równowag fazowych systemów (sI i sII hydratu), zawierającego wodę oraz tylko substancje hydratowórcze. W rzeczywistości, mieszanki gazu w sieciach zwykle zawierają do dziesięciu lub więcej składników, włącznie z elementami niepowodującymi tworzenie się hydratów i praktyką jest dehydracja gazu lub wprowadzanie inhibitorów jak metanol. Mimo, że kładzie się duży nacisk na znaczenie praktyczne dla przemysłu gazowego, właściwie żaden model nie był testowany na rzeczywistym systemie sieci gazowych.
"
Sławomir Hinc - Struktury oraz metody kształtowania taryf przesyłowych w gazownictwie, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2008.
"Rozprawa doktorska poświęcona jest tematyce kalkulacji taryf przesyłowych w gazownictwie. W pracy dokonano analizy rynku gazu w Polsce, na podstawie której podjęto próbę oszacowania przyszłego zapotrzebowania na usługi przesyłania gazu w Polsce. Przeprowadzona analiza objęła także teoretyczne podstawy kalkulacji przychodu regulowanego określającego przychód, jaki może zostać uzyskany przez przedsiębiorstwa zajmujące się świadczeniem usług przesyłania oraz zasady udziału poszczególnych odbiorców w pokryciu tego przychodu. Na potrzeby rozprawy został zaprojektowany techniczny model systemu przesyłu gazu poddany w dalszej części analizie ekonomicznej, w oparciu o którą dokonano wyboru optymalnego systemu taryfowego. Praca zawiera także próbę oceny konkurencyjności nowo utworzonego podmiotu w aspekcie poziomu opłat przesyłowych stosowanych przez ten podmiot na tle wysokości opłat przesyłowych stosowanych w krajach Unii Europejskiej. W efekcie przeprowadzonych prac dokonano próby oceny możliwości pojawienia się konkurencji na rynku polskim w obszarze przesyłania gazu, a także zaprezentowano system taryfowy, który umożliwia realizację przyjętej przez przedsiębiorstwo strategii cenowej prowadzącej do optymalnego wykorzystania sieci przesyłowych."
Krzysztof Podworski - Analiza wpływu jakości danych wejściowych na poziom
niezbilansowania fizycznego gazowego układu przesyłowego, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2008.
"Przedmiotem pracy doktorskiej było określenie wpływu jakości danych wejściowych na poziom niezbilansowania gazowego układu przesyłowego. W pierwszym etapie pracy został zdefiniowany gazowy układ przesyłowy, który służył jako baza do dalszych analiz. Opisano wszystkie punkty wejścia i wyjścia z układu, gazociąg przesyłowy, liczbę punktów pomiarowych, zasady pomiarów, transmisji danych oraz metodykę bilansowania układu przesyłowego. Dane wejściowe, w oparciu o które były dokonywane dalsze obliczenia i analizy odpowiadały rzeczywistym warunkom pracy konkretnego układu przesyłowego, tj. gazociągu jamalskiego. W kolejnych elementach pracy zostały przedstawione algorytmy obliczeniowe wykorzystywane do obliczeń przepływu i akumulacji. Określone zostały zmienne wejściowe, poziom ich dokładności i przypisano im odpowiednie niepewności. Przedstawiona została metodyka obliczeń niepewności pomiarowych. Szczegółowa analiza numeryczna pozwoliła na oszacowanie wpływu poszczególnych zmiennych wejściowych na wyniki końcowe. W dalszych rozważaniach pominięto zmienne, których udział w niepewności pomiaru przepływu przez gazomierze, czy w określeniu niepewności akumulacji był mało znaczący. W kolejnych rozdziałach zostały wyliczone niepewności pomiaru przepływu na pomiarowniach, przy uwzględnieniu rzeczywistych przepływów. Wyznaczono także niepewność określenia akumulacji dla kilku wariantów rozkładu ciśnienia w gazociągu. Dane te posłużyły do obliczenia niepewności bilansowania systemu przesyłowego w okresie dobowym i miesięcznym. Uzyskane wyniki skonfrontowano z faktycznie występującymi wartościami niezbilansowania. Analiza ekonomiczno-techniczna pozwoliła zweryfikować, czy dokładność określenia danych wejściowych jest akceptowalna, czy też należy dążyć do jej zwiększenia. Przeprowadzono analizę nakładów, jakie trzeba ponieść w celu zwiększenia dokładności poszczególnych zmiennych oraz uzyskane dzięki temu oszczędności. W celu skalkulowania opłacalności poszczególnych zmian modernizacyjnych posłużono się popularnymi wskaźnikami efektywności inwestycji, tj. księgową stopą zwrotu i okresem zwrotu nakładów. Uzyskane wyniki pozwoliły na potwierdzenie poprawności układu pomiarowego i zbierania danych zarówno w zakresie struktury jak i zastosowanych urządzeń."
Małgorzata Kwestarz - Analiza wpływu zasobnika ciepła na parametry pracy sieci ciepłowniczej, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2011.
"Rozprawa doktorska dotyczy analizy hydraulicznej sieci ciepłowniczej współpracującej z zasobnikiem ciepła. W pracy przedstawiono warianty doboru pojemności cieplnej zasobnika ciepła. Wykazano, że pojemność cieplna tego urządzenia ma znaczący wpływ na efektywność eksploatacji źródeł ciepła zasilających sieć ciepłowniczą. Uśrednienie obciążenia cieplnego źródła powoduje zmniejszenie zużycia paliwa, redukcję emisji zanieczyszczeń i ograniczenie liczby remontów. Współpraca z zasobnikiem ciepła dla układów skojarzonych stwarza możliwości maksymalizacji zysków z produkcji energii elektrycznej poprzez produkcję w godzinach atrakcyjnych cen rynkowych energii elektrycznej przy jednoczesnym generowaniu świadectw pochodzenia tzw. "wysokosprawnej kogeneracji" niezależnie od aktualnego zapotrzebowania na ciepło przez odbiorców. Wzorem rozwiązań europejskich w Polsce zasobniki są lokalizowane bezpośrednio w sąsiedztwie elektrociepłowni, a w związku z tym zasobnik jest traktowany jak element źródła ciepła a nie sieci ciepłowniczej. W pracy wykazano, że zasobniki ciepła stanowią element sieci ciepłowniczej i mogą zostać rozproszone w obszarze struktury sieci ciepłowniczej. Badania symulacyjne prowadzono na rozbudowanym grafie sieci ciepłowniczej składającym się z jednego źródła, dwóch przepompowni wody, ok. 650 węzłów ciepłowniczych i ok. 3 000 łuków. Obliczenia symulacyjne wykonano dla procesu ładownia zasobników ciepła jak i procesu rozładowywania. Do tej pory w literaturze nie spotkano takiego opisu zagadnienia związanego z magazynowaniem ciepła w systemach ciepłowniczych przy współpracy z zasobnikami zlokalizowanymi w pewnej odległości od źródła ciepła. Wyniki obliczeń symulacyjnych porównano z wartościami zmierzonymi na rzeczywistym obiekcie. Całość zagadnienia podzielono na dwa scenariusze: zima i lato. W okresie sezonu grzewczego, czyli w scenariuszu zima, w okresach zmniejszonego zapotrzebowania na ciepło u odbiorców rozproszone zasobniki ciepła stanowią dodatkowych odbiorców ciepła. Natomiast w okresach zwiększonego odbioru ciepła z sieci ciepłowniczej zasobniki ciepła rozładowywując się stają się dodatkowymi źródłami ciepła współpracującymi ze źródłem podstawowym. W scenariuszu lato zasobniki są dodatkowymi odbiorcami ciepła podobnie jak w scenariuszu zima, ale w okresie zwiększonego zapotrzebowania na ciepło stają się lokalnymi źródłami ciepła. Analiza wyników pracy ogranicza się do dwóch parametrów pracy sieci ciepłowniczej: czasu opóźnienia transportowego oraz względnej starty ciepła w sieci ciepłowniczej. Tendencja redukcji czasu opóźniania transportowego oraz strat ciepła są jednoznacznie udokumentowane dla wariantów obliczeń pracy sieci ciepłowniczej z rozproszonymi zasobnikami ciepła w stosunku do sieci bez zasobników."
Daniel Gerwatowski - Analiza wpływu jakości danych wejściowych na obliczeniową
przepustowość hydrauliczną gazowego układu przesyłowego, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2011.
"Przedmiotem pracy doktorskiej było określenie wpływu danych wejściowych na obliczeniową przepustowość gazowego układu przesyłowego. W pierwszym etapie pracy został zdefiniowany gazowy układ przesyłowy, który służył jako baza do dalszych analiz. Przedstawiony został podział układu na odcinki obliczeniowe, które odpowiadają rzeczywistej strukturze topologicznej gazociągu wybudowanego w ramach projektu Jamał - Europa na terytorium Polski. Opisano szczegółowo charakterystyczne parametry poszczególnych odcinków pod kątem obliczeń przepustowości.W kolejnych elementach pracy został poddany analizie wzór stanowiący podstawę obliczenia przepustowości. Przedstawiono sposoby postępowania przy wyznaczaniu parametrów wynikających z budowy gazociągu, jak również algorytmy obliczeniowe parametrów związanych z warunkami pracy układu i przesyłanym medium. W sposób szczegółowy omówione zostały aspekty związane z zastosowaniem powłoki wewnętrznej rur przewodowych. Na podstawie rzetelnie przygotowanego zbioru danych obliczona została przepustowość układu przesyłowego. Przedstawiono analizę wrażliwości obliczeniowego natężenia przepływu na zmienność parametrów, a w konsekwencji wyznaczono wagi poszczególnych parametrów w wynikowej przepustowości.Poddano analizie ekonomicznej zasadność nakładów inwestycyjnych na zmniejszenie wartości współczynnika chropowatości powierzchni wewnętrznej rurociągu, jako elementu o zasadniczym wpływie na obliczeniową przepustowość. Uzyskane wartości wskaźników ekonomicznych potwierdziły zasadność zastosowania powłoki wewnętrznej w gazociągu. Praca wskazuje gradację wpływu jakości poszczególnych parametrów na obliczenia przepustowości i potwierdza zasadność toku postępowania przy wyznaczaniu zbioru danych wejściowych. Praca pokazała, że dzięki rzetelnemu podejściu do wyznaczenia danych wejściowych w procesie obliczeń hydraulicznych możliwy jest do osiągnięcia taki poziom jakości danych, który pozwala na osiągnięcie znacznych oszczędności podczas realizacji inwestycji lub prowadzi do wymiernego zwiększenia korzyści finansowych w okresie eksploatacji."
Konrad Woliński - Metody wykorzystania ciepła odpadowego w tłoczniach gazu ziemnego, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2014.
"Przedmiotem rozprawy doktorskiej była ocena możliwości zastosowania wybranych systemów odzysku ciepła odpadowego wytwarzanego przez turbiny gazowe wykorzystywane w tłoczni gazu ziemnego będącej elementem polskiego systemu przesyłu gazu. W pracy omówiono obieg prosty turbiny gazowej oraz zaprezentowano przykłady instalacji odzysku ciepła wykorzystywanych w tłoczniach gazu ziemnego w Europie i na świecie. Dokonano analizy systemu schładzania gazu wykorzystywanego w tłoczni gazu (chłodnice powietrzne). Przedstawiono algorytmy obliczeniowe procesów sprężania i schładzania gazu. Poprawność tych algorytmów zweryfikowano wykorzystując dane pomiarowe obrazujące pracę sprężarki i chłodnicy gazu w okresie letnim i zimowym. W dalszej części pracy przedstawiono wyniki analizy techniczno - ekonomicznej zastosowania w tłoczni zaproponowanych instalacji odzysku ciepła: Instalacji wykorzystującej absorpcyjny agregat chłodniczy wytwarzający wodę lodową służącą do schładzania gazu. Instalacji wykorzystującej kocioł odzyskowy parowy oraz turbinę parową umożliwiająca wytwarzanie energii elektrycznej. Instalacji wykorzystującej Organiczny obieg Rankina (ORC) umożliwiająca wytwarzanie energii elektrycznej. Wykonano obliczenia wybranych elementów proponowanych instalacji odzysku ciepła: wymienników ciepła gaz - woda lodowa, kotła odzyskowego parowego, wymiennika ciepła spalin - olej termalny, chłodnicy i skraplacza pentanu. Dokonano także porównania skuteczności obecnego i proponowanego systemu schładzania gazu. Na zakończenie omówiono wady i zalety proponowanych rozwiązań. Zarówno termodynamicznego jak i użytkowego punktu widzenia."
Stanisław Brzęczkowski - Bilansowanie gazowego systemu przesyłowego w jednostkach energii, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2014.
"Rozprawa doktorska poświęcona była tematyce rozliczania usług przesyłania i bilansowania gazowego systemu przesyłowego w jednostkach energii. W pracy dokonano analizy metod bilansowania systemu przesyłowego a także metod rozliczeń realizacji wielu usług przesyłania świadczonych w jednej sieci przesyłowej w jednostkach energii i objętości. W tym celu przedstawione zostały metody pomiarowe pozwalające określić przesyłane objętości i ilości energii na poszczególnych stacjach gazowych a także metody ich alokacji na poszczególne umowy. Praca zawiera również analizę możliwości zastąpienia pomiarów kaloryczności gazu ziemnego w punktach wyjścia z sieci gazowej wynikami obliczeń symulacyjnych stanów nieustalonych ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska mieszania strumieni o różnej jakości w sieciach o topologii wielopierścieniowej. W efekcie przeprowadzonych prac zaproponowana została metodologia bilansowania gazowego systemu przesyłowego oraz rozliczania umów przesyłowych w jednostkach energii z wykorzystaniem obliczeń symulacyjnych. Dokonano również próby oceny jaki wpływ ma zmiana sposobu rozliczeń realizacji umów z jednostek objętości na jednostki energii na funkcjonowanie operatorów i użytkowników systemu."
Łukasz Kotyński - Algorytm wykrywania nieszczelności w gazociągu wysokiego ciśnienia, Wydział Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2015.
"Celem rozprawy doktorskiej było opracowanie algorytmu do wykrywania i lokalizacji nieszczelności powstałej w dowolnym miejscu na sieci gazowej wysokiego ciśnienia. Proponowany algorytm wykorzystuje rzeczywiste dane uzyskane z pomiarów sieci oraz wyniki otrzymane z dynamicznego symulatora sieci gazowych. W ramach pracy przedstawiono i porównano obecnie stosowane metody wykrywania nieszczelności. Uwzględniając wady dotychczasowych rozwiązań został przedstawiony proponowany algorytm. W odniesieniu do algorytmu opisano model symulatora dynamicznego wraz z przykładowymi metodami służącymi do jego rozwiązania. Opisany algorytm wykorzystuje model typu parabolicznego, który jest rozwiązywany metodą uogólnionego węzła. Proponowana metoda wykrywania nieszczelności została podzielona na trzy etapy: stwierdzenie, lokalizacji oraz określenie wartości nieszczelności. Na każdym z etapów porównywane są wartości pomiarów z wynikami uzyskanymi w symulatorze z uwzględnieniem dokładności przyrządów pomiarowych. Stwierdzenie nieszczelności oraz ustalenie ilości uciekającego gazu zależą od dokładności przyrządów pomiarowych. Dokładność lokalizacji jest natomiast zależna od dokładności przyrządów oraz od przyjętych długości odcinków dyskretyzacji gazociągu. Proponowany algorytm został przebadany na podstawie rzeczywistych archiwalnych danych pomiarowych."
Akram Muhammad - Optimization of Marine Compressed Natural Gas Transportation, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Warszawa, 2017.
"Tematem pracy jest optymalizacja kosztów transportu drogą morską gazu sprężonego, przy czym pod pojęciem kosztów rozumiane są wyłącznie koszty paliwa silników okrętowych. W pracy zawarta jest analizowana porównawcza różnych rodzajów transportu gazu (CNG, LNG oraz transport rurociągowy) a także omówiona jest technologia transportu gazu w postaci sprężonej oraz techniczne i ekonomiczne aspekty sprężania i rozprężania gazu. Optymalizacja dotyczy wyboru liczby jednocześnie pracujących silników oraz prędkości obrotowej każdego z nich. Jest to problem optymalizacji nieliniowej z ograniczeniami równościowymi i nierównościowymi. Z punktu widzenia wyboru trasy rozróżniane są dwa przypadki; jeden terminal dostawczy i wielu odbiorców (algorytm minimalnej drogi) oraz kilka terminali dostawczych i wielu odbiorców (zagadnienie transportowe)."
Paweł Zarodkiewicz - Modelowanie nieustalonego przepływu gazu o zmiennym składzie w rurociągu, Wydział Inżynierii Środowiska.
"Od 1 lipca 2012 operatorzy systemów przesyłowych i dystrybucyjnych realizują umowy przesyłowe, w tym procesy nominowania i bilansowania - kluczowe dla prowadzenia wymiany handlowej - w jednostkach energii zamiast w jednostkach objętości. Zmiany te realizują wymogi III pakietu energetycznego UE, który przewiduje ujednolicenie prowadzonych rozliczeń we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. W obecnej sytuacji, w której nominacje i kontrakty, zawierane są w oparciu o strumienie energii, zachodzi konieczność usystematyzowania przechowywanych danych i dostosowania programów symulacyjnych do nowych wymogów. Celem pracy jest wykazanie, że modelowanie przepływu gazu w jednostkach strumienia energii ma istotne zalety w porównaniu z dotychczas powszechnie stosowanymi modelami przepływu opartymi na strumieniu objętości bądź strumieniu masy. Sformułowanie modelu nieustalonego przepływu gazu w rurociągu przyjmując moc (strumień energii chemicznej gazu zamiast strumienia masy, bądź strumienia objętości) jako jedną ze zmiennych zależnych, pozwala na zwiększenie dokładności wyników symulacji parametrów przepływu, łatwiejsze zadawanie warunków brzegowych problemu symulacji parametrów pracy rurociągu i w konsekwencji usprawnienie prowadzenia ruchu systemu przesyłowego."
Paweł Kaczyński - Algorytm optymalnego sterowania siecią gazową wysokiego ciśnienia, Wydział Inżynierii Środowiska.
"Praca dotyczy opracowania algorytmu optymalnego sterowania siecią gazową przy założeniu, izotermicznego przepływ gazu opisanego równaniem różniczkowym typu parabolicznego. W pracy omówiona zostanie typowy system przesyłowy wraz z modelami matematycznymi poszczególnych elementów oraz narzuconymi ograniczeniami eksploatacyjnymi. Sformułowane zostanie zadanie optymalnego sterowania a następnie dokonany zostanie wybór efektywnej metody obliczeniowej. Badania poprawności działania algorytmu zostaną zweryfikowane na nietrywialnym fragmencie rzeczywistej sieci gazowej."
Paweł Stańczak - Analiza techniczno-ekonomiczna wykorzystania turboexpanderów w stacjach gazowych, Wydział Inżynierii Środowiska.
"Gaz ziemny transportowany rurociągami, znajduje się pod wysokim ciśnieniem, które jest obniżane za pomocą reduktorów ciśnienia w celu rozprowadzania gazu lokalnymi sieciami dystrybucyjnymi. Redukcję ciśnienia można także osiągnąć w procesie rozprężania w turboekspanderze, który umożliwia jednocześnie produkcję energii elektrycznej. Głównym celem pracy jest zbadanie czynników wpływających na sprawność tego procesu oraz przeprowadzenie analizy techniczno-ekonomicznej polegającej na ocenie możliwości zastosowania turboekspanderów w stacjach gazowych.W pracy omówione zostaną przemiany termodynamiczne zachodzące w układzie do rozprężania gazu, porównany zostanie proces rozprężania gazu w reduktorze i turboexpanderze.Przeanalizowany zostanie problem sprawności turboekspandera w funkcji jego obciążenia. Bardzo istotnym elementem pracy będzie analiza porównawcza kosztów osuszania gazu pozwalającego na tzw. "zimną redukcję" z kosztami podgrzewania gazu przed reduktorem(szeroko stosowany obecnie). Należy pamiętać, że rozprężanie gazu z wykonaniem pracy w turboekspanderze wiąże się z większym spadkiem temperatury gazu w porównaniu ze spadkiem temperatury podczas dławienia (dodatkowe koszty podgrzewania gazu)."